Turuncu kedilerin neden bu renk olduğu sorusu 110 yıldır bilim insanlarının ve hayvanseverlerin ilgisini çekiyor. Amerikalı genetikçi Clarence Cook Little'ın 1912 yılında ortaya attığı hipotez, yıllar sonra bilimsel olarak doğrulandı. Japon ve Amerikalı araştırmacıların yaptığı iki ayrı çalışma, turuncu kedilerin genetik kodunu çözdü.
112 YILLIK GİZEM ÇÖZÜLDÜ: ARHGAP36 GENİ BULUNDU
Turuncu kedilerin kürk rengini belirleyen genin ARHGAP36 olduğu açıklandı. Bu genin işleyişindeki bir mutasyonun kedilerin kürk rengini etkilediği tespit edildi. Bu genin turuncu tüylü bölgelerde sürekli aktif olduğu görülürken, diğer bölgelerde genin büyük oranda devre dışı kaldığı belirlendi.
Japonya ve Amerika'da iki farklı ekibin yürüttüğü bağımsız çalışmalarda bu mutasyonun proteinin yapısını değiştirmediği, genin aktif olduğu bölgeyi etkilediği tespit edildi. Bu da turuncu rengin neden bazı bölgelerde yoğunlaştığını ve kaplumbağa kabuğu desenlerinin nasıl oluştuğunu açıklıyor.
1912'de önerilen teori doğrulandı
1912'de Amerikalı genetikçi Clarence Cook Little, kedilerin kürk renginin X kromozomuyla bağlantılı olduğunu öne sürdü. Bu teori, erkek kedilerin (XY) yalnızca tamamen turuncu veya tamamen farklı bir renkte olacağını, dişi kedilerin ise (XX) olabileceğini öne sürdü. X kromozomlarının her birinden turuncu bir gen ve farklı bir renk alarak kaplumbağa kabuğu deseni oluştururlar.
Bilim insanları, erkeklerin yalnızca bir X kromozomuna sahip olmaları nedeniyle tamamen turuncu ya da başka bir renkte olduklarını, dişilerin ise iki X kromozomu ile hem turuncu hem de diğer renk desenlerini taşıyabildiğini belirtmişlerdir. Genetik bir anormallik nedeniyle X kromozomu (XXY).
TURUNCU KEDİLER NEDEN “GENETİK UNICORN”DUR?
Amerika'daki araştırmanın yazarlarından Kelly McGowan, kedilerin neden “genetik tek boynuzlu at” olduğunu şöyle açıklıyor:
“Çoğu evcil hayvanın (köpek, koyun, sığır, at ve tavşan) turuncuya benzer renk varyasyonları vardır, ancak bunlar yalnızca iki genin mutasyonu yoluyla meydana gelir. Turuncu kedi bu kuralın bir istisnasıdır. Kediler etkilenir çünkü bu mutasyon cinsiyete bağlı bir genetik özellik.” Bu eşsiz.”
ARHGAP36 GENİ YENİ BİR BİYOLOJİK YOL
Turuncu kedilerin genetik kodunun çözülmesi, yalnızca bu sevimli kediler hakkında bilgi sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda pigmentlerin biyolojisine dair yeni bilgiler de sunuyor. Bu keşif, ARHGAP36 geninin sadece saç köklerinin gelişiminde değil aynı zamanda pigmentasyonda da önemli bir rol oynadığını ortaya çıkardı. Daha önce sadece kürk ve tüylerin gelişiminde etkili olduğu bilinen bu genin tüy rengi üzerinde bu kadar etkili olabileceği kimse aklına gelmemişti.
Araştırmanın Amerikalı lideri Christopher Kaelin, bu keşfin yalnızca kedilerle sınırlı olmadığını, hücresel iletişimde yeni yollar açtığını söyledi. “Pigment hücresinin açık veya koyu renk oluşturma kararı, çevredeki hücrelerden gelen sinyallerle şekilleniyor. Bu çalışmada turuncu rengin neden ve nasıl göründüğünü öğrendik.” dedi.
